Στο νομό υπάρχουν συνολικά 194 κοινότητες και οικισμοί. 5 δήμοι, 149 κοινότητες και 46 οικισμοί. Από το σύνολο των Ο.Τ.Α., μόνο 154 δηλαδή το 36,4% έχουν πληθυσμό πάνω από 1000 κατοίκους. Αυτό σημαίνει πως ο νομός έχει μεγάλη διασπορά μικρών κοινοτήτων.
Ο συνολικός πληθυσμός του νομού κατά την απογραφή του 1981 ήταν 196.247 κάτοικοι. Δηλαδή το 2% της χώρας.
Κατανέμεται δε σε :
αστικό 23,6%
ημιαστικό 19,4%
αγροτικό 57,0%
Το 60% του πληθυσμού ασχολείται στον πρωτογενή τομέα, το 17,5% ασχολείται στο δευτερογενή τομέα και το 22,5% ασχολείται στον τριτογενή τομέα.
Ο ημιαστικός και ο αγροτικός πληθυσμός φθάνει το 80% περίπου του πληθυσμού του νομού. Η σχέση αστικού προς αγροτικό πληθυσμό είναι για το νομό Σερρών 0,41 έναντι 1,91 που είναι για όλη την Ελλάδα. Η σχέση αστικού προς ημιαστικό είναι 1,21 στο νομό έναντι 5,0 στη χώρα. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι έχει αποφευχθεί η μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού στο αστικό κέντρο του νομού ότι υπάρχουν προοπτικές για μεσαίου μεγέθους οικισμούς και ότι είναι σημαντικό το βάρος των αγροτικών οικισμών στο νομό.
Η ζωή στο νομό χαρακτηρίζεται από αξιόλογη πολιτιστική δραστηριότητα. Λειτουργούν αρκετοί κοινωνικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι, οι σπουδαιότεροι από τους οποίους έχουν την έδρα τους στην πόλη των Σερρών, ή κοντά στους σημαντικούς βιοτόπους του νομού. Σύλλογοι αυτού του χαρακτήρα είναι , μεταξύ άλλων ο "Ορφέας" Σερρών, οι Ορειβατικοί Σύλλογοι Σερρών, Σιδηροκάστρου, Ροδολίβους και Πρώτης, η Οικολογική Ομάδα Δήμου Σερρών, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σιδηροκάστρου, ο Φιλοζωικός Σύλλογος Σερρών κ.α.
Πρώτος την αναφέρει ο Ηρόδοτος, τον 5ο αιώνα π.Χ. με το όνομα «Σίρις» και τον εθνικό προσδιορισμό «παιονική».
Η ονομασία Σίρις είναι θρακική και ίσως προέρχεται από τη λέξη Σίριος (Ήλιος).
Ύστερα μνημονεύεται από τον Θεόπομπο ως «Σίρρα».
Τρίτος αρχαίος συγγραφέας που μιλάει γι’ αυτήν είναι οΤίτος Λίβιος, με τον τύπο «Siras» στον πληθυντικό (Sirae=Σίραι). Επιγραφικά μνημεία με το όνομά της σώθηκαν ελάχιστα. Το πρώτο περιέχει τη γραφή «Σιρραίων πόλις» και είναι εποχής ρωμαϊκής.
Με το όνομα Σέρραι αποκαλείται από το 451 μ.Χ. (πρακτικά Συνόδου Χαλκηδόνας) και κατόπιν, με μικρές
παραλλαγές.
Ο Νομός Σερρών είναι ο νομός που έχει τα περισσότερα χωριά στην ΕΛΛΑΔΑ και είναι 181 στο σύνολο.
Πρώτοι κάτοικοι της πόλης ήταν οι Θράκες. Οι Σέρρες, άλλωστε, θεωρούνταν αγαπημένος τόπος του Διονύσου, θεού θρακικής προέλευσης. Κατά το Στράβωνα, η Σίρις η Παιονική χτίστηκε από Παίονες, Δάρδανες και Τεύκρους, πριν ακόμα τον τρωικό πόλεμο που υπολογίζεται στα 1195 π.Χ. Η λέξη ‘Σέρρες’ θεωρείται παραφθορά του αρχαίου ονόματος ‘Σίρις’ και πιθανότατα σχετίζεται ετυμολογικά με τη λέξη ‘σείριος’ που σημαίνει ήλιος. Ήδη τον 5ο π.Χ. αιώνα, η πόλη αναφέρεται στις πηγές ως Σέρρες.
Mε λεωφορείο από τις Σέρρες υπάρχει σύνδεση με Δράμα, Kαβάλα, Θεσσαλονίκη και Aθήνα.Mε λεωφορείο του KTEΛ από την Aθήνα για Σέρρες εκτελούνται δρομολόγια κάθε μέρα. H απόσταση είναι 587 χλμ.
Ο νομός Σερρών είναι ένας από τους 13 νομούς της Μακεδονίας, του μεγαλύτερου διαμερίσματος της Ελλάδας και ανήκει στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Ανατολικά συνορεύει με τους νομούς Δράμας και Καβάλας
Δείτε Αναλυτικά
